Wszyscy doskonale wiemy w jak zdumiewającym tempie rozwija się technologia. Jeszcze 20 lat temu stały dostęp do Internetu posiadali nieliczni, a do jego odbioru niezbędne były toporne, stacjonarne komputery. Dzisiaj niemal każdy z nas nosi w kieszeni urządzenie, którego moc obliczeniowa wielokrotnie przewyższa możliwości ówczesnych komputerów, a dostęp do sieci jest niemal tak powszechny jak tlen. Podobny skok technologiczny jest zauważalny w dziedzinie logistyki–obecnie nie zaskakuje już nas informacja o wielomilionowych inwestycjach w budowę w pełni automatycznych magazynów, w których do obsługi kilkudziesięciu tysięcy miejsc paletowych zaangażowany będzie zaledwie jeden człowiek.Oczywiście, tak zaawansowane technologie nie są powszechne, osiągalne obecnie tylko dla światowych gigantów branży. Istnieją jednak rozwiązania dostępne niemal na wyciągniecie ręki, które mogą być znaczącym krokiem w kierunku „technologizacji” magazynów, czyniąc procesy takie jak kompletacja znacznie wydajniejszymi.

Kompletacja kluczowym procesem

Nie bez powodu wspominano tutaj o kompletacji. Jest to bowiem najbardziej pracochłonny (a zatem i najbardziej kosztowny) proces w całym przepływie magazynowym – szczególnie w magazynach dystrybucyjnych, gdzie koszt ten może być wielokrotnie wyższy niż w innych procesach.

Jaka jest tego przyczyna?

Kompletacja na ogół schodzi z poziomu obsługi kompletnych jednostek transportowych (np. palet z homogenicznym towarem) do poziomu obsługi pojedynczych sztuk lub co najwyżej opakowań zbiorczych. To oznacza konieczność wykonania co najmniej kilku, a czasem nawet kilkudziesięciu operacji,aby obsłużyć taką samą ilość towaru co np. w przypadku pojedynczej operacji załadunku. Z tego powodu opracowano wiele metod kompletacji, które mają na celu ograniczenie wszelkich strat, w szczególności zbędnego ruchu. Do najpopularniejszych z nich możemy zaliczyć:

• Kompletacja typu multi-picking – polega na równoczesnej kompletacji kilku zamówień przez jednego pracownika w ramach pojedynczego zlecenia kompletacyjnego. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu specjalnych wózków kompletacyjnych, gdzie każdemu zamówieniu zostaje przypisane konkretne miejsce. Przy pobraniu towaru system informuje, którego zamówienia ono dotyczy, skąd pracownik wie w które miejsce na wózku należy odłożyć towar. Operacja ta powinna zostać potwierdzona, np. przez zeskanowanie kodu kresowego przypisanego do zamówienia. Metoda ta ogranicza zbędny ruch, dzięki redukcji liczby zleceń kompletacyjnych.
• Kompletacja typu batch-picking – daje możliwość kompletacji jeszcze większej liczby zamówień w ramach jednego zlecenia kompletacyjnego.W tym przypadku wykorzystuje się jeden zbiorczy nośnik (np. wózek, paletę) do zebrania towaru dla wielu zamówień. Następnie, trafia on do strefy sortowania, gdzie na podstawie wskazań systemu pracownik układa towar już według konkretnych zamówień, co najczęściej potwierdza zeskanowaniem odpowiedniego kodu kreskowego. Metoda ta jeszcze bardziej redukuje zbędny ruch, jednak wymaga dodatkowej czynności sortowania.

Potęga ludzkich zmysłów

Odpowiednie zastosowanie wspomnianych wyżej sposobów kompletacji z pewnością jest w stanie przynieść wzrost wydajności procesu.

Czy można jednak uczynić te metody jeszcze skuteczniejszymi? Czy istnieje sposób na wykorzystanie potencjału ludzkiego zanim pracownik w pełni zostanie zastąpiony przez maszynę?

Zauważmy, że zdrowy człowiek posiada pięć „tradycyjnych” zmysłów, podczas gdy w standardowej kompletacji wykorzystywane są zaledwie dwa z nich: wzrok i dotyk, dodatkowo w dość ograniczonym zakresie. Odpowiedzią na postawione wyżej pytanie mogą być zatem wizualne i głosowe systemy wspomagające kompletację, które z możliwości ludzkiego oka, ucha czy ust czynią dodatkowy atut na drodze do usprawniania procesów. Oto kilka przykładów, najpopularniejszych systemów tego typu:

• Do kompletacji z regałów (najczęściej półkowych) przeznaczony jest system Pick by Light, w którym źródłem sygnałów jest wyświetlacz wyposażony w diody LED, zainstalowany na każdej półce regału. Dioda wskazuje odpowiednie lokalizacje magazynowe, natomiast wyświetlacz informuje o liczbie sztuk do pobrania. Na podobnej zasadzie funkcjonuje system Put to Light, wykorzystywany do sortowania towaru (często w następstwie metody kompletacji typu batch-picking). W tym przypadku, po identyfikacji danego towaru, sygnał świetlny wskazuje miejsce odłożenia. W obu sytuacjach potwierdzenie operacji może odbywać się przez wciśnięcie przycisku przy danej lokalizacji lub automatycznie za pomocą czujników podczerwieni.
• Systemem o bardzo zbliżonym przeznaczeniu jest system Pick by Point, w którym źródłem światła jest wiązka z ruchomej głowicy. Pozostałe informacje, np. o liczbie sztuk do pobrania mogą być prezentowane na wyświetlaczu w centralnym punkcie danej strefy kompletacji. System znajduje zastosowanie w przypadku większych gniazd magazynowych, np. dla towarów składowanych na paletach. Tutaj, potwierdzenie operacji odbywa się najczęściej przy użyciu przycisków bezprzewodowych.
• Kolejną odmianą wizualnych systemów wspomagających kompletację jest Pick by Frame. To w zasadzie rozwinięcie idei Put to Light, z tą różnicą, że pobrany towar zostaje od razu przyporządkowany do odpowiedniego zamówienia (mamy więc do czynienia z kompletacją typu multi-picking). Cały koncept opiera się na mobilnej ramie, którą mocuje się do wózka kompletacyjnego, a resztę zadania – wskazanie właściwego miejsca, wykonują wbudowane w ramę diody świetlne.
• Pick by Vision to najbardziej zaawansowany technologicznie z opisywanych systemów wizualnych. Tym razem, źródłem informacji dla pracownika są skorelowane z systemem WMS „inteligentne okulary”. Gdy kod kreskowy towaru znajdzie się w polu widzenia pracownika, automatycznie wyświetlana jest informacja czy dany produkt jest właściwy oraz jakiej ilości powinien zostać pobrany. Do potwierdzania operacji może służyć wbudowana w oprawę okularów kamera.
• Rozwiązania, które wspierają kompletację wykorzystując sygnały głosowe zwykło się określać jako Pick by Voice. W tej koncepcji informacje niezbędne do zlokalizowania właściwego towaru podawane są operatorowi wyposażonemu w słuchawkę przez system za pomocą krótkich poleceń. Również potwierdzenie wykonania operacji dokonywane jest w wyniku wypowiedzenia przez pracownika ustalonej komendy.

Korzyści i ograniczenia

Jak widać, przekrój systemów wspomagających kompletację jest całkiem szeroki. Mimo, że w zasadzie każdy z nich ma swoje dość konkretne zastosowanie, wszystkim można przypisać szereg wspólnych zalet:

• Najbardziej oczywistą z nich jest zwiększenie wydajności procesu. Możliwość zdecydowanie szybszej identyfikacji minimalizuje czas poszukiwania wymaganego towaru.
• Precyzyjna identyfikacja to także ograniczenie ryzyka pomyłki, a to natomiast wpływa na zmniejszenie kosztów obsługi reklamacji.
• Działanie systemów eliminuje korzystanie ze skanerów, co pozwala zyskać dodatkowy czas oraz uwolnić ręce operatorów do innych czynności, np. kierowania środkiem transportu wewnętrznego.
• Dzięki prostej i intuicyjnej obsłudze,systemy dają również możliwość zatrudnienia pracowników niewykwalifikowanych lub obcojęzycznych, co jest niezwykle cenne.
• Nie bez znaczenia pozostaje poprawa ergonomii pracy – zmniejszenie zmęczenia pracowników w skutek eliminacji zbędnych ruchów.
• Ponadto, systemy są uniwersalne. Możliwa jest ich adaptacja większości z nich dla różnych typów magazynów (zarówno mezaniny, jak i regałów wysokiego składowania).

Oczywiście, obok tych niezaprzeczalnych korzyści, występują pewne ograniczenia w stosowaniu niektórych rozwiązań:

• Na przeszkodzie może stanąć przede wszystkim problem integracji z systemem WMS, zwłaszcza w przypadku starszych lub uboższych wersji. Trzeba pamiętać, że systemy wspomagające kompletację swój pełny potencjał pokazują dopiero w momencie połączenia z metodami kompletacji takimi jak multi-picking lub batch-picking. Absolutnym minimum jest więc oprogramowanie, które posiada taką funkcjonalność.
• Niektóre systemy nie sprawdzą się przy częstej reorganizacji procesów. Dotyczy tom.in. technologii Pick by Light ze względu na liczne okablowanie i duże koszty instalacji.
• Czasami konieczne mogą być dodatkowe inwestycje, np. w odpowiednie wózki kompletacyjne dla systemu Pick by Frame.
• Ryzykiem w użytkowaniu Pick by Voice czy Pick by Vision jest natomiast możliwość pojawienia się uczucia monotonii u niektórych pracowników podczas długotrwałej pracy z systemem.

Systemy w praktyce

Wizualne i głosowe technologie wspierające kompletację występują w bardzo wielu odmianach, co umożliwia ich szerokie stosowanie w różnych typach magazynów. Wydaje się jednak, że jest branża, która w szczególny sposób upodobała sobie systemy typu „pick by” – jest to sektor produkcyjny Automotive.

Dlaczego tak się stało?

Przez stacje montażowe przejeżdżają pojazdy w określonej kolejności, dlatego niezwykle istotne jest sekwencjonowanie, czyli dostarczenie części zgodnie z tą ustaloną kolejnością. Dodatkowo pojedyncza stacja obsługuje ograniczoną liczbę komponentów w ograniczonej liczbie wariantów (np. kierownica może różnić się obszyciem lub liczbą przycisków), które czasem mogą być bardzo trudne do rozróżnienia,czy wręcz niemożliwe (np. moduły i sterowniki). Systemy wizualne są w tym przypadku nieocenione –pozwalają z jednej strony precyzyjnie wskazać konkretny komponent (spośród wielu podobnych), a następnie odłożyć w konkretne miejsce w sekwencji.

Przykłady zastosowania różnych systemów wspomagających kompletację w zakładach produkcyjnych branży Automotive zestawiono w poniższej tabeli:

Warto być innowacyjnym

Rozwiązania wspomagające kompletację są stale rozwijane. Coraz częściej wykorzystywane są technologie łączące zastosowanie więcej niż jednego systemu jednocześnie, co w oczywisty sposób może wpłynąć na wzrost przewagi konkurencyjnej. Za potwierdzenie tej tezy niech posłuży zeszłoroczna nagroda w konkursie „Produkt Innowacyjny dla Logistyki, Transportu, Produkcji 2019” przyznana firmie ID Logistics, wspólnie z partnerem biznesowym DCLOG za system dcStreamMobile. To system umożliwiający równoległą kompletację kilku nośników logistycznych na wózku widłowym wyposażonym w kamerę wysokiej rozdzielczości oraz sygnalizację świetlną Put to Light, wspomagany przez znaną funkcjonalność Pick by Voice. Z całą pewnością systemy wspomagające kompletację wciąż cieszyć się będą niesłabnącym zainteresowaniem jeszcze przez długi czas. Technologia ta z jednej strony nie wprowadza wielkiej rewolucji w procesie kompletacji, z drugiej jest wyraźnym krokiem w kierunku automatyzacji magazynów. Ponad wszelką wątpliwość jest jednak rozwiązaniem przynoszącym zauważalny wzrost wydajności.

_

Autor artykułu: Michał Sprysak